Lampada per il sentiero dell'illuminazione

 

 

༄༅། །བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།

Lampada per il sentiero dell'Illuminazione

Il titolo del testo 

In Italiano: Lampada per il sentiero dell'Illuminazione

In sanscrito: Bodhi Patha Pradeepam

In tibetano: byang chub lam gyi sgron ma
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བོ་དྷི་པཱ་ཐ་པྲ་དི་པཾ།
བོད་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མ།

Omaggio del traduttore
Omaggio al giovane Manjushri

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། 

L'omaggio e la promessa di scrivere il testo

1. Con grande riverenza mi prostro davanti 

a tutti i Buddha dei Tre Tempi, al loro Dharma e ai membri del Saṅgha.
Su invito del mio saggio discepolo Jangchup Ö.
spiegherò la lampada del sentiero dell'illuminazione.

༡ དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་དག་དང་དེའི་ཆོས་དང་། །
དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་གུས་པ་ཆེན་པོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། །
སློབ་མ་བཟང་པོ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཀྱིས་བསྐུལ་གྱུར་པས། །
བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མ་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ། །

Tre tipi di praticanti e il loro significato

2. Comprendere che esistono tre tipi di individui (praticanti del Dharma): 

principiante, intermedio e avanzato.
Presenterò una classificazione basata su un sistema in cui 

le rispettive caratteristiche sono completamente chiare.

3. Sappiate che coloro che cercano solo 

la felicità samsarica per il proprio beneficio, 

con qualsiasi mezzo, 

sono praticanti di livello principiante.

4. Coloro che non hanno alcun interesse per la felicità samsarica
 e si astengono dal karma negativo,
cercando solo la liberazione individuale o il nirvana,
sono conosciuti come “praticanti di livello intermedio”.

5. Coloro che desiderano veramente
sradicare completamente tutte le sofferenze degli altri
attraverso la propria sofferenza personale;
questi individui sono chiamati “praticanti avanzati”.

༢ ཆུང་ངུ་འབྲིང་དང་མཆོག་གྱུར་པས། །
སྐྱེས་བུ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །
དེ་དག་མཚན་ཉིད་རབ་གསལ་བ། །
སོ་སོའི་དབྱེ་བ་བྲི་བར་བྱ། །

༣ གང་ཞིག་ཐབས་ནི་གང་དག་གིས། །
འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཙམ་དག་ལ། །
རང་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བྱེད་པ་། །
དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཐ་མར་ཤེས། །

༤ སྲིད་པའི་བདེ་ལ་རྒྱབ་ཕྱོགས་ཤིང་། 

སྡིག་པའི་ལས་ལས་ལྡོག་བདག་ཉིད། །
གང་ཞིག་རང་ཞི་ཙམ་དོན་གཉེར། །
སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་འབྲིང་ཞེས་བྱ། །

༥ རང་རྒྱུད་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །

གང་ཞིག་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། །
ཡང་དག་ཟད་པར་ཀུན་ནས་འདོད། །
སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །

Preludio all'esposizione del Livello Avanzato del Sentiero
6. Per quei grandi esseri
che desiderano l'illuminazione suprema,
spiegherò i metodi perfetti
insegnati dai maestri spirituali. 

༦ སེམས་ཅན་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག །
འདོད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ། །
བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡི། །
ཡང་དག་ཐབས་ནི་བཤད་པར་བྱ། །

Spiegazione di come prepararsi effettivamente a generare bodhicitta aspirazionale

7. In presenza di dipinti ecc.
di esseri illuminati, stūpa e testi di Dharma.
Offrire fiori, incenso profumato
e qualsiasi altra cosa ci si possa permettere.

8. Anche con la settuplice offerta menzionata
nel Sutra delle Gesta di Samantabhadra.
Dal profondo del cuore, con una volontà determinata,
finché non si raggiunge l'essenza della completa illuminazione,
༧ རྫོགས་སངས་བྲིས་སྐུ་ལ་སོགས་དང་། །
མཆོད་རྟེན་དམ་པ་མངོན་ཕྱོགས་ནས། །
མེ་ཏོག་བདུག་སྤོས་དངོས་པོ་དག །
ཅི་འབྱོར་པ་ཡི་མཆོད་པ་བྱ། །

༨ ཀུན་བཟང་སྤྱོད་ལས་གསུངས་པ་ཡི། །
མཆོད་པ་རྣམ་པ་བདུན་དག་ཀྱང་། །
བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་མཐར་ཐུག་པར། །
མི་ལྡོག་པ་ཡི་སེམས་དག་གིས། །

Come prendere rifugio nei Tre Gioielli (il Buddha, il Dharma e il Sangha)

9. Con fede sincera nei Tre Gioielli,
appoggiare un ginocchio a terra,
unire i palmi delle mani e
prendere rifugio (protezione del Buddha, del Dharma e del Sangha) per tre volte. 

​༩ དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་རབ་དད་ཅིང་། །
པུས་མོ་ལྷ་ང་སར་བཙུགས་ནས། །
ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ནི། །
དང་པོར་སྐྱབས་འགྲོ་ལན་གསུམ་བྱ། །

Come generare la bodhicitta aspirazionale

10. Quindi, partendo dall'atteggiamento di
coltivare l'amorevolezza verso tutti gli esseri senzienti,
considerare tutti gli esseri senzienti, senza eccezione,
che stanno sperimentando le sofferenze
dei tre regni inferiori, la nascita, ecc. (invecchiamento, malattia), e la morte.

11. Con compassione desiderare di liberare
tutti gli esseri senzienti dalla sofferenza della sofferenza
e dalla sofferenza del cambiamento e dalla
sofferenza onnipervadente del condizionamento e delle sue cause,
generando bodhicitta con la promessa di una determinazione irreversibile. 

༡༠ དེ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །
བྱམས་པའི་སེམས་ནི་སྔོན་འགྲོ་བས། །
ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེ་སོགས་དང་། །
འཆི་འཕོ་སོགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའི། །
འགྲོ་བ་མ་ལུས་ལ་བལྟས་ཏེ། ། 

༡༡ སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ། །
སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མཚན་ལས། །
འགྲོ་བ་ཐར་བར་འདོད་པ་ཡིས། །

ལྡོག་པ་མེད་པར་དམ་འཆའ་བའི། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ། །

Benefici della generazione di bodhicitta aspirazionale come nel "sutra disposto come un albero

12. Maitreya ha spiegato in dettaglio
i benefici della generazione di tale
bodhicitta aspirazionale
nel “Sutra disposto come un albero".

13. Avendo compreso i benefici illimitati della mente
della completa illuminazione (bodhicitta) dalla lettura di questa sutra o dall'ascolto di un maestro spirituale.
Per mantenere viva la bodhicitta in modo continuo,
bisogna generare questa mente (bodhicitta) di tanto in tanto. 

༡༢ དེ་ལྟར་སྨོན་པའི་སེམས་དག་ནི། །
བསྐྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ། །
དེ་ནི་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ཡི། །

མདོ་ལས་བྱམས་པས་རབ་ཏུ་བཤད། །

༡༣ དེ་ཡི་མདོ་ཀློག་པའམ་བླ་མ་ལ་མཉན་ཏེ། །
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་མེད་པ། །
རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ་དེ་གནས་རྒྱུ་མཚན་དུ། །

དེ་ལྟར་ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ། །

I benefici della generazione di bodhicitta, come descritto nel sutra richiesto da Viradatta
14. Il sūtra richiesto da Vīradatta
spiega in modo esauriente i suoi meriti.
Qui li riassumo
in soli tre versi:

15. Se il merito della bodhicitta
fosse formato in una forma,
nemmeno l'intero spazio
potrebbe contenere la sua vastità.

16. Se una persona piena di gioielli
tanti campi di Buddha quanti sono i granelli
di sabbia del Gange, e li offrisse
il Supremo del Mondo, Buddha.

17. L'offerta di coloro che uniscono i palmi delle mani
e generano la mente dell'illuminazione,
bodhicitta, è di gran lunga superiore.
È al di là di ogni limite. 

༡༤ དཔའ་སྦྱིན་གྱིས་ཞུས་མདོ་དག་ལས། །
འདི་ཡི་བསོད་ནམས་རབ་བསྟན་པ། །
གང་དེ་ཚིགས་བཅད་གསུམ་ཙམ་དུ། །
མདོར་བསྡུས་འདིར་ནི་བྲི་བར་བྱ། །

༡༥ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་། །
དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་མཆིས་ན། །
ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་གང་སྟེ། །
དེ་ནི་དེ་བས་ལྷག་པར་འགྱུར། །

༡༦ གངྒཱའི་བྱེ་བ་གྲངས་སྙེད་ཀྱི། །
སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་མི་གང་གིས། །
རིན་ཆེན་དག་གིས་ཀུན་བཀང་སྟེ། །
འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་ཕུལ་བ་བས། །

༡༧ གང་གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བགྱིས་ཏེ། །
བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བཏུད་ན། །
མཆོད་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །
དེ་ལ་མཐའ་ནི་མ་མཆིས་སོ། །

Come mantenere costantemente la bodhicitta aspirazionale

18. Una volta generata la bodhicitta aspirazionale,
dovete rafforzarla in ogni modo possibile.
Dovete osservare pienamente i valori morali corrispondenti
in modo da poterli ricordare nelle vite future. 

༡༨ བྱང་ཆུབ་སྨོན་པའི་སེམས་དག་བསྐྱེད་ནས་ནི། །
འབད་པ་མང་པོས་ཀུན་ཏུ་སྤེལ་བྱ་ཞིང་། །
འདི་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འང་དྲན་དོན་དུ། །
ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བསླབ་པའང་ཡོངས་སུ་བསྲུང་། །

Come garantire che continui a crescere

19. Senza il voto di bodhicitta aspirazionale, 

non c'è altro modo per rafforzare la pura mente aspirazionale. 

༡༩ འཇུག་སེམས་བདག་ཉིད་སྡོམ་པ་མ་གཏོགས་པར། །
ཡང་དག་སྨོན་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མ་ཡིན། །

Come far sì che venga ricordata per sempre
Pertanto, il voto di bodhicitta deve essere fatto 

da coloro che desiderano svilupparla. 

རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྨོན་པ་འཕེལ་འདོད་པས། །
དེ་ཕྱིར་འབད་པས་འདི་ནི་ངེས་པར་བླང་། །

Il requisito fondamentale per prendere i voti di bodhisattva

20. Coloro che detengono uno dei sette tipi di voti, 

i voti non-bodhisattva, i voti di liberazione individuale, 

sono qualificati a ricevere il voto di bodhisattva, 

non altri che non hanno valori morali adatti ai sette voti pratimoksha o simili.

21. Secondo la spiegazione del Tathāgata 

sulle sette classi di voti di liberazione individuale, 

la condotta completamente pura di bhikkhuni e bhikkhu è detta suprema.
Quindi prendete i voti di ordinazione completa. 

༢༠ སོ་སོར་ཐར་པ་རིགས་བདུན་གྱི། །
རྟག་ཏུ་སྡོམ་གཞན་ལྡན་པ་དང་། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡི། །
སྐལ་བ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དུ་མིན། །

༢༡ སོ་སོར་ཐར་པ་རིས་བདུན་དང་། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལ། །
ཚངས་སྤྱོད་དཔལ་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །
དགེ་སློང་སྡོམ་པ་དག་ཏུ་བཞེས། །

Rituale del voto di Bodhisattva di un maestro fisico
22. Secondo il rituale descritto nel
capitolo sulla disciplina degli stadi di bodhisattva,
prendere il voto di un maestro spirituale 

veramente qualificato e gentile, 

༢༢ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དག་གི །
ཚུལ་ཁྲིམས་ལེགས་གསུངས་ཆོ་ག་ཡིས། །
ཡང་དག་མཚན་ཉིད་ལྡན་པ་ཡི། །
བླ་མ་བཟང་ལས་སྡོམ་པ་བླང་། །

Le qualificazioni del maestro
23. Comprendete che un buon maestro spirituale
è un maestro spirituale esperto nel rituale del voto,
che vive il voto e che ha la pazienza
e la compassione necessarie per impartire. 

༢༣ སྡོམ་པའི་ཆོ་ག་ལ་མཁས་དང་། །
བདག་ཉིད་གང་ཞིག་སྡོམ་ལ་གནས། །
སྡོམ་པ་འབོགས་བཟོད་སྙིང་རྗེར་ལྡན། །
བླ་མ་བཟང་པོར་ཤེས་པར་བྱ། །

Come prendere i voti di Bodhisattva senza un maestro fisico
24. Se, dopo una lunga ricerca,
non riuscite a trovare un maestro spirituale di questo tipo,
vi spiegherò un altro rituale
con cui potete prendere correttamente il voto.

25. Con la massima chiarezza
scriverò ciò che è descritto
nel ​Terra pura di Mañjuśrī,
Sūtra dell'Adornamento, Molto tempo fa,
quando Mañjuśrī era Ambarāja,
egli generò la bodhicitta,

26. "Alla presenza dei Protettori, i Tre Gioielli,
genero la mente della perfetta illuminazione,
e invito tutti gli esseri come miei ospiti,
affinché li liberi dal saṃsāra". 

༢༤ དེ་ལ་འབད་པས་འདི་འདྲ་བའི། །
གལ་ཏེ་བླ་མ་མ་རྙེད་ན། །
དེ་ལས་གཞན་སྡོམ་ནོད་པ་ཡི། །
ཆོ་ག་ཡང་དག་བཤད་པར་བྱ། །

༢༥ དེ་ལ་སྔོན་ཚེ་འཇམ་པའི་དཔལ། །
ཨ་བ་རཱ་ཛར་གྱུར་པ་ཡིས། །
ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ། །
འཇམ་དཔལ་གྱི་ནི་སངས་རྒྱས་ཞིང་། 

རྒྱན་གྱི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟར། །
དེ་བཞིན་འདིར་ནི་རབ་གསལ་བྲི། །

༢༦ མགོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་རུ། །
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། །
འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མགྲོན་དུ་གཉེར། །
དེ་དག་འཁོར་བ་ལས་བསྒྲལ་ལོ། །

Praticare la moralità di trattenersi dal fare male 

27. Da questo momento fino a
quando raggiungerò la suprema illuminazione,
non avrò pensieri malvagi,
né rabbia, né avidità, né gelosia.

28. Coltiverò una condotta completa
e rinuncerò alle azioni malvagie e all'avidità.
Con gioia nei voti dell'etica,
praticherò la sequela dei Buddha. 

༢༧ གནོད་སེམས་ཁྲོ་བའི་སེམས་ཉིད་དང་། །
སེར་སྣ་དང་ནི་ཕྲག་དོག་ཉིད། །
དེང་ནས་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག །
ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་བྱ་འོ། ། 

༢༨ ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་བྱ་ཞིང་། །
སྡིག་དང་འདོད་པ་སྤང་བར་བྱ། །
ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་ལ་དགའ་བས། །
སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱ། །

La moralità del beneficio agli esseri senzienti
29. Non provo alcun piacere nel raggiungere rapidamente
l'illuminazione per me stesso,
resterò fino alla fine
per il bene anche di un solo essere. 

༢༩ བདག་ཉིད་མྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ནི། །
བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་སྤྲོ་ཞིང་། །
སེམས་ཅན་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིས་ནི། །
ཕྱི་མའི་མུ་མཐར་གནས་པར་བགྱི། །

La morale dell'accumulo dei meriti 

30. Purificherò i mondi incommensurabili,
coltiverò i regni puri inimmaginabili,
e resterò nelle dieci direzioni per beneficiare
coloro che invocano il mio nome, ecc. 

༣༠ ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི། །
ཞིང་དག་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་བྱ། །
མིང་ནས་གཟུང་བ་བྱས་པ་དང་། །
ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས། །

In breve
31. Purificherò completamente
tutte le azioni fisiche e verbali.
Purificherò anche le mie azioni mentali
ed eviterò tutte le azioni non virtuose. 

༣༡ བདག་གི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས། །

ཐམས་ཅད་དུ་ནི་དག་པར་བྱས། །

ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་དག་བྱ་སྟེ། །

མི་དགེའི་ལས་རྣམས་མི་བྱའོ། །

Come impegnarsi nelle pratiche dopo aver generato Bodhicitta;
      Le pratiche del veicolo paramita - la moralità superiore
32. Mantenere il voto come fedele all'impegno della bodhicitta,
come causa della purezza del corpo, della parola e della mente,
vi porterà a praticare correttamente i tre tipi di etica.
E questo vi porterà ad approfondire la vostra riverenza per le tre etiche.

33. Pertanto, praticando con entusiasmo
gli impegni del voto di bodhisattva
si completerà l'accumulo
dei meriti per raggiungere la piena illuminazione. 

༣༢ རང་གི་ལུས་ངག་སེམས་ནི་རྣམ་དག་རྒྱུ། །
འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྡོམ་གནས་པ། །
ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལེགས་བསླབས་པས། །
ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་གུས་ཆེར་འགྱུར། །

༣༣ དེ་བས་རྣམ་དག་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། །
སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་སྡོམ་དག་ནི། །
འབད་པར་བྱས་པས་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། །
ཚོགས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། །

Pratiche del veicolo paramita - la concentrazione superiore
34. Tutti i Buddha hanno detto che
La causa del completamento degli accumuli,
la cui natura è il merito e la saggezza,
è la coltivazione della chiaroveggenza.

35. Come un uccello che non ha
ali mature non può volare nel cielo,
così coloro che non hanno realizzato il potere della chiaroveggenza
non potranno beneficiare gli esseri senzienti.

36. Il merito di un solo giorno e di una sola notte
guadagnato da chi ha la chiaroveggenza
non può essere guadagnato in cento eoni
da chi non ha la chiaroveggenza.

37. Chi desidera completare rapidamente
gli accumuli per la piena illuminazione
deve realizzare la chiaroveggenza con entusiasmo,
cosa che non è possibile con la pigrizia.

38. Senza la realizzazione di samatha,
non è possibile realizzare la chiaroveggenza,
quindi bisogna sforzarsi molto spesso
di realizzare la calma dimora, samatha.

39. Finché mancano le condizioni necessarie
per il samatha,
il samādhi non sarà mai realizzato,
anche con grandi sforzi per migliaia di anni.

40. Pertanto, mantenendo le condizioni necessarie
come insegnato nel capitolo sul samādhi,
concentrarsi su qualsiasi oggetto di meditazione
con la mente sana.

41. Quando il praticante ottiene śamatha,
si ottiene anche la chiaroveggenza. 

༣༤ བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱི། །
ཚོགས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡི། །
རྒྱུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དག །
མངོན་ཤེས་སྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་བཞེད། །

༣༥ ཇི་ལྟར་འདབ་གཤོག་མ་སྐྱེས་པའི། །
བྱ་ནི་མཁའ་ལ་འཕུར་མི་ནུས། །
དེ་བཞིན་མངོན་ཤེས་སྟོབས་བྲལ་བས། །
སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མིན། །

༣༦ མངོན་ཤེས་ལྡན་པའི་ཉིན་མཚན་གྱི། །
བསོད་ནམས་དག་ནི་གང་ཡིན་ཏེ། །
མངོན་ཤེས་དག་དང་བྲལ་གྱུར་ལ། །
སྐྱེ་བ་བརྒྱར་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །

༣༧ མྱུར་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཚོགས། །
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་གྱུར་པ། །
དེས་ནི་འབད་བྱས་མངོན་ཤེས་དག །
འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་ལེ་ལོས་མིན། །

༣༨ ཞི་གནས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས། །
མངོན་ཤེས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བས། །
དེ་ཕྱིར་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། 

ཡང་དང་ཡང་དུ་འབད་པར་བྱ། །

 ༣༩ ཞི་གནས་ཡན་ལག་རྣམ་ཉམས་པས། །
རབ་ཏུ་འབད་དེ་བསྒོམས་བྱས་ཀྱང་། །
ལོ་ན་སྟོང་ཕྲག་དག་གིས་ཀྱང་། 

ཏིང་འཛིན་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །

༤༠ དེ་ཕྱིར་ཏིང་འཛིན་ཚོགས་ལེའུ་ལས། །
གསུངས་པའི་ཡན་ལག་ལ་ལེགས་གནས། །
དམིགས་པ་གང་རུང་གཅིག་ལ་ཡང་། 

ཡིད་ནི་དགེ་ལ་གཞག་པར་བྱ། །

༤༡ རྣལ་འབྱོར་ཞི་གནས་གྲུབ་གྱུར་ན། །
མངོན་ཤེས་དག་ཀྱང་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །

La pratica della saggezza- Il motivo per cui la saggezza è importante
Ma senza la pratica della saggezza la perfezione,
gli ostacoli non saranno rimossi.

42. Perciò, al fine di abbandonare tutti gli ostacoli
dell'illusione e dall'ignoranza alla conoscenza,
meditare costantemente sullo yoga della saggezza,
compresi i metodi; (il resto delle cinque perfezioni). 

ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་སྦྱོར་དང་། །

བྲལ་བས་སྒྲིབ་པ་ཟད་མི་འགྱུར། ། 

༤༢ དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་ཡི། །
སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་སྤང་བའི་ཕྱིར། །
ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་རྣལ་འབྱོར། །
རྟག་ཏུ་ཐབས་བཅས་བསྒོམ་པར་བྱ། ། 

La saggezza va praticata insieme ai metodi
43. La saggezza senza metodo
e il metodo senza saggezza
sono dette limitazioni.

Perciò non rinunciate a nessuno dei due.

༤༣ ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་། །

ཤེས་རབ་བྲལ་བའི་ཐབས་དག་ཀྱང་། །
གང་ཕྱིར་འཆིང་བ་ཞེས་གསུངས་པ། །
དེ་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་སྤང་མི་བྱ། ། 

La distinzione fra saggezza e metodi
44. Per eliminare ogni dubbio su
cosa sia la saggezza e cosa siano i metodi,
chiarirò la distinzione
tra metodi e saggezza. 

༤༤ ཤེས་རབ་གང་དང་ཐབས་གང་ཞེས། །
ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་སྤང་བྱའི་ཕྱིར། །
ཐབས་རྣམས་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི། །
ཡང་དག་དབྱེ་བ་གསལ་བར་བྱ། །

Che cosa sono i metodi
45. In assenza della perfezione della saggezza,
tutte le azioni dharmiche virtuose,
come le perfezioni della generosità e così via,
sono descritte dal Signore Buddha come metodi. 

༤༥ ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་སྤངས་པའི། །
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་སོགས། །
དགེ་བའི་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དག །
རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་སུ་བཤད། །

Importanza dei metodi
46. Chi medita sulla saggezza attraverso
il potere della meditazione sul metodo (compassione)
otterrà rapidamente l'illuminazione;
non è possibile meditando semplicemente sulla vacuità del sé. 

༤༦ ཐབས་བསྒོམས་དབང་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །
གང་ཞིག་ཤེས་རབ་རྣམ་བསྒོམ་པ། །
དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ། །
བདག་མེད་གཅིག་པུ་བསྒོམས་པས་མིན། །

Che cosa è la saggezza
47. La comprensione della vacuità,
la natura della realizzazione che gli aggregati, 

gli elementi e le fonti di significato non nascono (intrinsecamente),
che spiega il pieno significato della saggezza. 

༤༧ ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས། །
སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་གྱུར་པའི། །
རང་བཞིན་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པ་ནི། །
ཤེས་རབ་ཅེས་ནི་ཡོངས་སུ་བཤད། །

Meditazione sulla Saggezza attraverso lo Studio - Contemplazione sull'analisi dei frutti
48. Non si può produrre qualcosa che esiste già (al momento delle cause),
né qualcosa che non esiste (al momento delle cause), come un fiore nato nel cielo (inesistente).
Poiché entrambi i limiti sono possibili,
non può nemmeno nascere qualcosa che sia entrambi.
༤༨ ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་རིགས་མིན་ཏེ། །
མེད་པའང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན། །
ཉེས་པ་གཉིས་ཀར་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །
གཉིས་ཀ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བ་མིན། །

Meditazione sulla Saggezza attraverso lo Studio - Contemplazione sulle analisi delle cause
49. Un prodotto non è prodotto da se stesso (intrinsecamente), 

né da qualcos'altro (intrinsecamente), 

né da entrambi (intrinsecamente), né senza causa.
Pertanto non ha una natura intrinseca.

​༤༩ དངོས་པོ་རང་ལས་མི་སྐྱེ་ཞིང་། །
གཞན་དང་གཉིས་ཀ་ལས་ཀྱང་མིན། །
རྒྱུ་མེད་ལས་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་མེད། །

Meditazione sulla saggezza attraverso lo studio - contemplazione sull'analisi della natura dei fenomeni
50. In alternativa, quando tutti i fenomeni vengono analizzati,
nessuna natura intrinseca viene percepita da nessuno di essi,
sia che si tratti di fenomeni singoli che multipli.
In questo modo si stabilisce che i fenomeni non hanno una natura (intrinseca). 

༥༠ ཡང་ན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དག །
གཅིག་དང་དུ་མས་རྣམ་དཔྱད་ན། །
ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་པས། །
རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས། །

Meditazione sulla saggezza attraverso lo studio - contemplazione sull'analisi con altre fonti
51. L'argomentazione dei Settanta versi sulla vacuità,
dei Versi radice sulla Via di mezzo, ecc.
spiega come la natura di tutte le cose
sia la realtà della vacuità.

52. Poiché questo testo sarebbe troppo lungo,
non l'ho approfondito in questa sede.
Ai fini della meditazione,
ho spiegato l'essenza dei principi filosofici. 

༥༡ སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུའི་རིགས་པ་དང་། །
དབུ་མ་རྩ་བ་སོགས་ལས་ཀྱང་། །
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བཤད་པ། །

༥༢ གང་ཕྱིར་གཞུང་ནི་མངས་འགྱུར་བས། །
དེ་ཕྱིར་འདིར་ནི་མ་སྤྲོས་ལ། །
གྲུབ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཙམ་ཞིག་ཏུ། །
བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ནི་རབ་ཏུ་བཤད། །

Meditazione della saggezza superiore
53. Quindi la natura intrinseca di tutti i fenomeni
non è compresa (dalla conoscenza valida).
Pertanto, la meditazione sulla non esistenza della realtà
del sé è solo meditazione di saggezza.

༥༣ དེ་བས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པའི། །
རང་བཞིན་དག་ནི་མི་དམིགས་པས། །
བདག་མེད་པར་ནི་བསྒོམ་གང་ཡིན། །
དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་ཡིན། །

Meditare sulla vuota della vera esistenza della Saggezza stessa

54 Così come la saggezza non vede
la natura intrinseca di alcun fenomeno,
prendete la saggezza soggettiva stessa come oggetto della stessa analisi logica,
e meditate su di essa senza alcun pensiero concettuale. 

༥༤ ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །
གང་གི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་ཞིང་། །
ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་རིག་བཤད་པ། །
རྣམ་རྟོག་མེད་པར་དེ་བསྒོམ་བྱ། །

Qualità della coscienza non concettuale
55. Questa esistenza del samsara nata dal pensiero concettuale
è semplicemente l'input del pensiero concettuale come sua realtà.
Pertanto, il metodo migliore per raggiungere il Nirvana è
abbandonare completamente i pensieri concettuali.

 ༥༥ རྣམ་རྟོག་ལས་བྱུང་སྲིད་པ་འདི། །
རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། །
དེ་ཕྱིར་མ་ལུས་རྟོགས་སྤངས་པ། །
མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །

Fonti dei sutra
56. Di conseguenza, il Buddha disse: 

I pensieri concettuali sono le grandi ignoranze
che fanno cadere nell'oceano del saṃsāra.
Essere in samādhi non concettuale, invece, 

è come un uccello che vola nel cielo senza incontrare ostacoli.

57. Analogamente, ne Il Dhāraṇī della Porta della non concettualità: 

Quando i figli di Buddha meditando sul Dharma Ultimo
con una mente non concettuale attraverso la contemplazione
e la concentrazione, alla fine trascendono gli ostacoli
e raggiungono la non concettualità, Bodhita.

༥༦ དེ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། །
རྣམ་རྟོག་མ་རིག་ཆེན་པོ་སྟེ། །
འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བར་བྱེད། །
རྟོག་མེད་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་པ། །
ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྟོག་མེད་གསལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

༥༧ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པའི་གཟུངས་ལས་ཀྱང་། །
དམ་ཆོས་འདི་ལ་རྒྱལ་བའི་སྲས། །
རྣམ་པར་མི་རྟོག་བསམས་གྱུར་ན། 

རྣམ་རྟོག་བགྲོད་དཀའ་རྣམས་འདས་ཏེ། །
རིམ་གྱིས་མི་རྟོག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

Come meditare sulla non-concettualità dopo un'analisi approfondita
58. Avendo ottenuto la certezza dalle scritture
e dalla ragione che tutti i fenomeni sono
non prodotti e senza natura intrinseca,
meditare su questa non concettualità. 

༥༨ ལུང་དང་རིགས་པ་དག་གིས་ནི། །
ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་པའི། །
རང་བཞིན་མེད་པ་ངེས་བྱས་ནས། །
རྣམ་པར་རྟོག་མེད་བསྒོམས་པར་བྱ། །

Ottenere i sentieri e i bhumi
59. Di conseguenza, meditando su di essi, 

i sentieri comuni otterranno il calore (il primo dei quattro stadi del sentiero di preparazione), 

e così via, e poi il bhumi superiore “gioia suprema (il primo dei dieci bhumi del bodhisattva)” 

e i bhumi successivi, e in breve tempo raggiungeranno la Buddità, lo stato illuminato. 

༥༩ དེ་ལྟར་དེ་ཉིད་བསྒོམ་བྱས་ནས། །
རིམ་གྱིས་དྲོད་སོགས་ཐོབ་བྱས་ནས། །
རབ་དགའ་ལ་སོགས་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །
སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཡུན་མི་རིང་། ། 

L'iniziazione come porta di accesso al Vajrayana
60. Se si desidera perfezionare completamente gli accumuli
per raggiungere l'illuminazione con facilità, beatitudine senza sforzo,
attraverso la tranquillità, l'elaborazione e altre attività realizzate
con i soli poteri della recitazione dei mantra;

61. E se desiderate intraprendere la pratica del “vaso fine” e altre attività;
attraverso il potere delle otto grandi realizzazioni;
e se desiderate intraprendere la pratica del Mantra Segreto
come insegnato nei Tantra dell'Azione, della Condotta e in altri Tantra,

62. allora, per ricevere l'empowerment,
da un maestro vajra, dovete compiacere il
nobile maestro spirituale attraverso la venerazione,
le offerte di ricchezze e simili, e sforzarvi di eseguire tutti i comandi.

63. Allora quel maestro compiaciuto vi conferirà un completo potere,
compreso il potere del maestro vajra,
sarete completamente purificati da tutti gli accumuli negativi
e diventerete fortunati per realizzare tutti i siddhis. 

༦༠ སྔགས་མཐུ་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ཡི། །
ཞི་དང་རྒྱས་སོགས་ལས་རྣམས་ཀྱིས། །
བུམ་པ་བཟང་གྲུབ་ལ་སོགས་པ། །
གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་སོགས་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་།

༦༡ བདེ་བ་ཡིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཚོགས། །
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་པ་དང་། །
བྱ་བ་སྤྱོད་སོགས་རྒྱུད་གསུངས་པའི། །
གལ་ཏེ་གསང་སྔགས་སྤྱོད་འདོད་ན། །

༦༢ དེ་ཚེ་སློབ་དཔོན་དབང་བསྐུར་ཕྱིར། །
བསྙེན་བཀུར་རིན་ཆེན་སོགས་སྦྱིན་དང་། །
དཀའ་སྒྲུབ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །
བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་པར་བྱ། ། 

༦༣ བླ་མ་མཉེས་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །
ཡོངས་རྫོགས་སློབ་དཔོན་དབང་བསྐུར་བས། །
སྡིག་ཀུན་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ནི། །
དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པའི་སྐལ་ལྡན་འགྱུར། །

Chi può ricevere le iniziazioni
64. Poiché il Grande Tantra del Buddha Primordiale (Kalachakra Tantra)
lo proibisce severamente,
coloro che osservano il celibato (senza avere le condizioni adeguate)
non dovrebbero mai ricevere i poteri segreti e di saggezza (direttamente).

65. Se coloro che praticano il celibato ascetico ricevessero
questi poteri (direttamente),
si troverebbero a praticare ciò che è proibito
e i loro voti si deteriorerebbero.

66. Ciò provoca una caduta che vanificherebbe
la loro pratica della disciplina yogica.
Poiché cadrebbero certamente nei regni inferiori,
non raggiungerebbero mai la realizzazione. 

༦༤ དང་པོ་སངས་རྒྱས་རྒྱུད་ཆེན་ལས། །

རབ་ཏུ་འབད་པས་བཀག་པའི་ཕྱིར། །

གསང་བ་ཤེས་རབ་དབང་བསྐུར་ནི། །

ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་བླང་མི་བྱ། །

༦༥ གལ་ཏེ་དབང་བསྐུར་དེ་འཛིན་ན། །
ཚངས་སྤྱོད་དཀའ་ཐུབ་ལ་གནས་པས། །
བཀག་པ་སྤྱད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །
དཀའ་ཐུབ་སྡོམ་པ་དེ་ཉམས་ཏེ། །

༦༦ བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དེ་ཕམ་པ་ཡི། །
ལྟུང་བ་དག་ནི་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །
དེ་ནི་ངན་སོང་ངེས་ལྷུང་བས། །
གྲུབ་པ་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །

Se sia necessaria l'iniziazione completa per eseguire semplici rituali tantrici ecc.
67. Per coloro che hanno ricevuto il potere del maestro vajra e hanno la conoscenza di queste (dieci qualità dei maestri vajra),
non c'è alcun errore nel dare e ricevere insegnamenti tantrici
e nel fare pūjās del fuoco, offerte e così via. 

༦༧ རྒྱུད་ཀུན་ཉན་དང་འཆད་པ་དང་། །
སྦྱིན་སྲེག་མཆོད་སྦྱིན་སོགས་བྱེད་པ། །
སློབ་དཔོན་དབང་བསྐུར་རྙེད་འགྱུར་ཞིང་། །
དེ་ཉིད་རིག་ལ་ཉེས་པ་མེད། ། 

Per concludere
68. Su richiesta di Jangchub Ö,
io, anziano Dīpaṃkara Śrī, ho fornito una breve illustrazione.
Il sentiero dell'illuminazione.
Come si vede nei Sūtra e in altri insegnamenti del Dharma.

༦༨ གནས་བརྟན་མར་མེ་མཛད་དཔལ་གྱིས། །
མདོ་སོགས་ཆོས་ལས་བཤད་མཐོང་བ། །
བྱང་ཆུབ་འོད་ཀྱིས་གསོལ་བཏབ་ནས། །
བྱང་ཆུབ་ལམ་བཤད་མདོར་བསྡུས་བྱས། ། 

Il colophon

Questo conclude La lampada per il sentiero dell'illuminazione, composta dal grande maestro Dīpaṃkara Śrījñāna. 

È stato tradotto e ultimato dallo stesso grande abate indiano e dal grande traduttore Gewé Lodrö.
Questo insegnamento è stato composto nel Tempio di Toling a Zhang Zhung.
བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དཔལ་མར་མེ་མཛད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།
རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྭ་བ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཞིང་གཏན་ལ་ཕབ་པ།
ཆོས་འདི་ནི་ཞང་ཞུང་གི་ཐོ་ལིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཛད་པའོ།། །།

 

NOTA DEL TRADUTTORE
Questa traduzione rende comprensibile la forma letteraria dei versi tibetani in un Italaino semplice. La traduzione è accompagnata da sottotitoli e talvolta da spiegazioni aggiuntive tra parentesi. Inoltre, il testo originale tibetano è stato incluso accanto alla traduzione per consentire un confronto diretto e un'ulteriore analisi.

Traduzione e cura di Geshe Gedun Tharchin

Roma: Domenica 13 aprile 2025